Bosicoon: de vos
Denk je aan het Amsterdamse Bos dan schieten al gauw enkele beelden te binnen. Schotse Hooglanders, de Heuvel, de Bosbaan, eekhoorns. In nieuwsbrief-rubriek 'Bosicoon' geeft onze ecoloog Sasja Voet de iconen van het Bos een podium. De eerste maand van het nieuwe jaar is dat het intelligente zoogdier de vos.
Header door Demian Smit
Vossen behoren tot de familie Canidae, waartoe ook honden, wolven en jakhalzen behoren. Er zijn ongeveer 12 soorten vossen, variërend in grootte en kleur. De rode vos is wellicht de bekendste en meest voorkomende soort, herkenbaar aan zijn roodbruine vacht en witte buik. Dit is ook de vos die voorkomt in het Amsterdamse Bos.
Een opvallende eigenschap van vossen is hun aanpassingsvermogen. Ze gedijen in verschillende omgevingen, van bossen en graslanden tot stedelijke gebieden. In steden hebben vossen geleerd om menselijke bronnen te benutten, zoals afvalbakken, om te overleven. Met name in Londen heb je grote kans om een vos tegen te komen: naar schatting leven er zo’n 10.000 in de Britse hoofdstad.
Door heel het Amsterdamse Bos komen vossen voor. Met name in het Schinkelbos worden ze regelmatig gespot. Vossen zijn redelijk mensenschuw, en zijn vooral tijdens de schemering of ‘s nachts op pad. Vossen hebben scherpe zintuigen, waaronder een uitstekend gehoor en een goed gezichtsvermogen, wat hen tot uitstekende jagers maakt. Vossen staan dan ook bekend om hun jachtvaardigheden en gebruiken diverse strategieën om prooien te vangen. Soms besluipen ze hun prooi, maar ze zijn ook niet vies van een spannende achtervolging.
Vossen zijn opportunistisch en zijn niet heel kieskeurig wat ze eten. Zo genieten ze van kleine zoogdieren, vogels, eieren, insecten, maar ook bessen en afgevallen fruit. Een echte omnivoor dus!
Naast hun jachtgedrag vertonen vossen ook interessant sociaal gedrag. Ze leven vaak in kleine (familie)groepen. Een territorium wordt bezet door één dominant mannetje, één dominant vrouwtje, de jongen van het dominante paartje, en soms één of twee extra wijfjes. Deze ‘tantes’ helpen het mannetje met het verzamelen van voedsel voor de jongen. Zelf planten zij zich, in dit groepsverband, niet voort. De paartijd is tussen december en februari, nu dus! Na iets meer dan 50 dagen worden de jonge vosjes geboren.
Vossen hebben een cruciale rol in het ecosysteem. Ze helpen de populatie van knaagdieren onder controle te houden, wat op zijn beurt het evenwicht in de natuur handhaaft.